—(1)—GÜLBANG NEDİR?—-

Kelime anlamı: Gülbang=Gül Çağrısı
Gul: (Kürtçe ) – Tr: Gül
Bang: (Kürtçe ) – Tr: Çağırmak

*Gülbang Sözlük anlamı:
1. Hep bir ağızdan ve özel bir makamla yapılan dua veya ant.
2. Bir toplulukça, hep bir ağızdan ezgili biçimde söylenen kalıplaşmış dualara-dilek-isteklere verilen ad.

Toplulukça yapılır, toplu veya geneli kapsayan duaları temsil eder. Alevîliğin temel yapılarından olup, ferdî yani bireysel olarak yapılmaz.

Örnek:

-Alevî Sofra Gülbangı

Bismişah!
Sebberi Sübber Mürşid-i Rehber sundular kevser, el hamdüllülah, sofra Ali´nin nimmet Velinin el hamdüllülah el hamdüllülah, el şükürüllülah, nimmet i celil, berekatü halil, habibi huda resülü kibriya serveri enbiya Muhammed Mustafa şah-ı velayet Ali´yel Murteza aşkına. Allah ulu sofra dolu her kim yedirdi lokma (kurban) Hüseyin´in defterine kayd ola. Nuri nebi keremi Ali gülbengi pirimiz Hünkarımız Hacı Bektaşi Veli gerçek erenler demine Hüü diyelim.. Hüü!

***

—(2)—TERCEMAN NEDİR?——
Sözlük anlamı:

1.Dua.
2. Alevîlerde belli işler yapılırken, belli bir ses tonu ile okunmak üzere düzenlenen manzum ibareler, dualar – istek – dilekler.

Tercemân her işte, toplu ve ferdî olarak okunur. Gülbank ise toplulukta okunur. Yani tercemanın gülbang’dan farkı bireysel, kişisel, ferdî olarak okunabilmesidir.

Örnek:

Şerbet tercemânı:

Bismişah!
Halla halla aşk olsun içene
Rahmet olsun göçene
Hazret-i İmam Hasan Ali’ye
Hazret-i İmam Hüseyn Veli’ye
Gittiği yer gam görmeye
Erenler kerem eyleye
Eyvallah hû» dost!

Kısacası; Alevilikte “DUA” diye bir “TABİR veya KAVRAM” yoktur. Bildiğimiz anlamda islami, isevi veya musevi DUAları değil; kastedilen Aleviliğe has ve özel DUAlardır ve bunlar okunur. Eğer toplulukla okunursa gülbang; hem topluluk ve hemde bireysel yani ferdî olarak okunursa adı TERCEMAN’dır.

Alevilikte Aykırı bir Gülbang:

Bismişah!

Ateşten, havadan, sudan ve topraktan var oldum. Doğdum 7 alem, 3 atadan. Hü dedim gerçekler aşkına! Anam yer, babam yağmurdur kal-u beli. Ateşten Ateşe, Havadan Havaya, sudan suya Topraktan toprağa! Can cana doğru, nur ile geldim sır ile giderim! Hakk kapısından geldim dünya evine, geldiğim kapıya dönerim. Durdum divana, uydum meydana. Can cana. Can didara. Bismişah Halla Halla!

Kul Seyyid

…